Zwerfafvaltraject ‘Regie door de gemeente’ Wijkenaanpak
Gemeenten vervullen, als beheerder van het grootste deel van de openbare ruimte, een centrale rol in de aanpak van zwerfafval. Voor ondersteuning bij deze taak kunnen zij terecht bij het 'Focusprogramma Zwerfafval' uitgevoerd door Gemeente Schoon. Doel van het programma is een schoner Nederland. Binnen het thema ‘regievoering’ heeft Public Result in 2012 en 2013 de volgende gemeenten ondersteund:
- Amsterdam-Noord, Buikslotermeerplein
- Amsterdam-Zuid
- Bergen op Zoom
- Kampen
- Utrechtse Heuvelrug
- Zaanstad
In veel projecten zijn we de vraag van gemeenten tegengekomen hoe – en soms zelfs of – de regie moet worden gevoerd bij initiatieven van bewoners, ondernemers en scholen om zwerfafval op te ruimen. Soms is deze vraag expliciet gesteld, in andere projecten blijkt de vraag op de achtergrond steeds mee te spelen.
Gemeenten moeten hun regierol onder de loep nemen
Door de veranderende verhoudingen tussen overheid en burger en door de bezuinigingsopgave blijkt het noodzakelijk te zijn dat gemeenten hun regierol onder de loep nemen en aanpassen. Dat raakt veel facetten van beleids- en bedrijfsvoering: van beleids- en strategieontwikkeling tot stijl van besturen en managen, maar ook de inzet van instrumenten en communicatie met de burger.Zo heeft Public Result in Amsterdam voor het stadsdeel Noord aangegeven hoe de omslag gemaakt kan worden van een sterke focus op handhaving, naar het stimuleren van bewonersinitiatieven en zelfbeheer, voor het Oude Noorden in Rotterdam is nagegaan hoe minder makkelijk te bereiken doelgroepen geactiveerd kunnen worden, in dit geval jongeren en allochtone vrouwen, in Kampen stond de inzet van ondernemers en bewoners om het centrum schoon te houden centraal, in Bergen op Zoom is de huidige en gewenste rol van de betrokken afdelingen breed doorgelicht en in de gemeente Utrechtse Heuvelrug heeft tot slot de nadruk gelegen op de operationele uitwerking van de regierol inclusief concrete taakomschrijvingen voor de betrokken medewerkers en de benodigde ambtelijke capaciteit.
Public Result beschikt met de ‘Routeplanner Participatie & Zwerfafval’ over een praktische handleiding voor gemeenten om de huidige regierol te evalueren en effectief te richten op de veranderende verhouding tussen burger en overheid. Hiertoe kan bijvoorbeeld gebruik worden gemaakt van de checklist voor huidige en gewenste regierol. Daarbij wordt steeds maatwerk geboden, er wordt afgestemd op de mogelijkheden van de burger en de ambities van de gemeente als het gaat om het schoon en heel houden van de openbare ruimte.
Klik hier voor de eindrapporten voor de projecten uit Amsterdam-Zuid, Bergen op Zoom, Kampen en Zaanstad.
