Transitieatlas Zuid-Limburg Krimp & Bevolkingstransitie
Zuid-Limburg heeft te maken met een ingrijpende bevolkingstransitie. Een gevolg van de demografische transitie is dat er verschillende ‘mismatches’ ontstaan tussen de vraag naar en het aanbod van woningen, bedrijventerreinen en voorzieningen.
Op het gebied van onderwijs ontstaat er een mismatch door een dalend aantal leerlingen. In de periode 2010-2030 daalt het aantal basisschoolleerlingen in Zuid-Limburg naar verwachting met ongeveer 16%). De leerlingendaling in het primair onderwijs kent enkele jaren later ook zijn doorwerking in het voortgezet onderwijs. De leerlingendaling heeft logischerwijs gevolgen voor het vastgoed maar ook voor het aantal arbeidsplaatsen in het onderwijs. Zo krimpt de behoefte aan vloeroppervlak in Zuid-Limburg in tien jaar tijd met een aantal vierkante meters vergelijkbaar met 20 voetbalvelden en zal het aantal benodigde fte alleen al in het basisonderwijs met 500 dalen.
Kwaliteit behouden van scholen is een opgave
De gemeenten in Zuid-Limburg staan dus voor een opgave op het gebied van vastgoed en het behoud van de kwaliteit van de scholen. Daarbij spelen nog enkele andere ontwikkelingen, zoals de ontwikkeling van integrale kindcentra en de vraag hoe om te gaan met de hervormingen in het passend onderwijs.In Zuid Limburg zijn al belangrijke stappen gemaakt zijn in het overleg tussen schoolbesturen over de opgave en de aanpak daarvan. Het is dus uitdrukkelijk de bedoeling om met de transitieatlas
op in gang gezette ontwikkelingen in te spelen, en deze waar mogelijk te ondersteunen en te versnellen, en niet “vanaf 0 te starten”.
In Zuid-Limburg wordt daarom de Transitieatlas ingezet, een belangrijk inhoudelijk hulpmiddel voor de regio’s om criteria te ontwikkelen om mismatches, bijvoorbeeld op het gebied van onderwijs, op te heffen. De atlas kan daarnaast ook dienen als communicatie- en agenderingsinstrument voor de verschillende partijen in de regio.
In de regio wordt de Transitieatlas uitgevoerd voor het primair onderwijs. De mismatches worden in beeld gebracht, maar er vindt ook een verdiepingsslag plaats om te onderzoeken wat de ruimtelijke consequenties zijn van de hervorming van het Passend Onderwijs i.c.m. het vormen van Integrale Kindcentra en innovatieve oplossingen voor leegstaand maatschappelijk vastgoed te onderzoeken.
Er worden interactieve sessies georganiseerd in de drie subregio’s van Zuid-Limburg. De scenario’s worden marginaal getoetst op sociale samenhang (cohesie) en bereikbaarheid.
De Transitieatlas Zuid-Limburg is onder meer in de volgende media besproken:
- Vereniging van openbare en algemeen toegankelijke scholen – Zuid-Limburg ziet ouderinitiatief krimp niet zitten